O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

 

BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI

 

 

YULDASHEVA DILOROM NIGMATOVNA

O‘ZBEK TILINI O‘QITISH METODIKASI

(kognitiv-pragmatik yondashuv asosida)

 

O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus

ta’lim vazirligi oliy o‘quv yurtlari uchun darslik sifatida

nashrga tavsiya etgan

 

2021

Insoniyat tarixida ta’lim olishga ehtiyoj tug‘ilgan kundan boshlab kun tartibiga chiqqan “O‘quvchiga nimani o‘rgatish zarur?”, “O‘quvchini qancha o‘qitish kerak?”, “Nima uchun o‘qitish shart?”, “Qanday usullar bilan o‘qitish lozim?” kabi qadimiy savollar hamisha dolzarb va yechimtalabdir. Bugun ona tili ta’limi oldida ham shu savollar ko‘ndalang turibdi. Sababi, insоn shахsidа ruh, tаfаkkur vа til chаmbаrchаs bоg‘liq. O‘rta umumta’lim maktablarida ona tili ta’limidan ko‘zlangan maqsad – jamiyatga ijоdiy vа mustаqil fikrli shахsni tаrbiyalab berish – аmаlgа оshishi uchun quyidagilarni chuqur anglashimiz lozim: 1) bugungi kunda jаmiyatimiz bilimdоn shaxsga ehtiyojmandmi yoki ko‘zlagan maqsadga erishishning o‘nlab yo‘llari borligini, muayyan sharoitda shulardan qay biri yuksak samara bera olishini biluvchi va uni qo‘llay oluvchi shахsgаmi? 2) o‘rta umumta’lim maktablarida, o‘rta maxsus ta’lim muassasalarida ta’lim oluvchiga til imkоniyatlarini yetkazish lozimmi yoki tilshunoslik asoslari-yu til qurilishi – ilmiy grammatik talqinlarnimi? 3) o‘zbek jamiyatida hamma tilshunos bo‘lishi kerakmi yoki til imkoniyatlaridan to‘laqonli foydalana olishni uddlashi zarurmi? Mazkur darslik mohiyatga shu nuqtayi nazar bilan yondashadi. Zero, Milliy Istiqlolning ta’lim oldiga qo‘yadigan vazifalari, jumladan, bugungi kunda maktabda ijodiy tafakkur sohibini, o‘rta maxsus ta’limda ixtisosiy nutq madaniyati shakllangan ijodiy tafakkurli shaxsni, oliygohlarda jahonning ilg‘or mamlakatlari mutaxassislari bilan raqobatdoshlikka iqtidorli mutaxassisni tayyorlash uchun ta’lim qanday bo‘lishi kerakligini belgilash, maqsadga muvofiq mazmun va usullarni to‘g‘ri tanlash juda-juda muhim.
Mas’ul muharrir filologiya fanlari doktori, professor Abuzalova M.Q.
Taqrizchilar pedagogika fanlari doktori, professor Adizov B.R.
filologiya fanlari nomzodi, dotsent Ne’matova G.H. Buxoro shahridagi 29-maktab oliy toifali o‘qituvchisi Muxtorova F.Q.

MAVZULAR

 ©_________2021

Design by  Nurali Qodirov   email: nurali_qodirov@mail.ru   tel: +998 997058939